مبارزه با سانسور بازی است که همه باید در آن سهیم باشیم
«ماین کرافت» به عنوان یکی از پرطرفدارترین بازی‌های رایانه‌ای در جهان به شمار می‌رود، گرچه هنوز در ایران محبوبیت چندانی میان گیمرهای این کشور پیدا نکرده است. اگر در خارج از ایران این نوشته را می‌خوانید شاید جالب باشد بدانید که گیمینگ در ایران طرفداران بسیاری دارد و طبق برخی برآوردها تعداد گیمرهای ایرانی به حدود 25 میلیون نفر می‌رسد که بیشتر از نیمی از این رقم را بانوان تشکیل می‌دهند.
بازی‌های بین‌المللی از پرطرفدارترین بازی‌های رایانه‌ای در ایران به حساب می‌آیند که از جمله می‌توان به FIFA، PES، GTA و «کانتر استرایک» به عنوان بازی‌های مورد علاقه گیمرهای ایرانی اشاره کرد؛ این در حالی است که بازی «دوتا 2» در ایران بیشتر از کشورهای دیگر توانسته است طرفداران زیادی را به خود جلب کند. بعضی از فعالان جامعه هک در جامعه گیمینگ نیز حضور فعال دارند و همانند رقابت‌های بر سر هک، در این بازی‌ها هم میان گروه‌های هک رقابت‌های سرسختانه‌ای به وجود آمده است.
دسترسی به بعضی از بازی‌های پرطرفدار جامعه گیمینگ فقط به وسیله وی پی ان برای ایرانیان مقدور است که «کلش اف کلنز» نمونه خوبی از این پدیده می‌باشد و به رغم تلاش‌های پیوسته دولت برای محدود و مسدود ساختن دسترسی به این بازی‌ها و بازی‌های مشابه، محبوبیت این بازی‌ها همچنان رو به رشد است. از طرف دیگر تحریم‌های آمریکا، گیمرهای ایرانی را در تنگنا قرار داده؛ به عنوال مثال بازی‌های «لیگ اف لجندز» و «فرار از ترکوو» (Escape from Tarkov) به سبب تحریم‌ها از دسترس ایرانیان خارج شدند، در عین حال البته بسیاری از طرفداران بازی‌های مشمول تحریم‌ها این محدودیت‌ها را به راحتی دور می‌زنند.
همانطور که در بالا گفته شد «ماین کرافت» بازی جهان‌باز مستقل است که اولین بار سال 2011 میلادی (1392 هجری شمسی) منتشر شد و سه سال بعد توسط شرکت «مایکروسافت» خریداری گردید. دنیای مجازی بازی را مکعب‌های بزرگ و کوچک تشکیل می‌دهند که با بافت‌های گوناگون به اشکالی مختلف در می‌آیند و در این دنیاست که بازیگر به دنبال مایجتیاجات زندگی مجازی خود می‌گردد و چه به صورت فرد و چه به صورت جمع همکارانه با دیگر بازیگران، به ساختن دنیای مجازی خود می‌پردازد. این بازی به دلایل نامعلومی در ایران از محبوبیت کمتری نسبت به بازی‌های همنوع برخوردار است و حتی نزد برخی گیمرها نام بردن از «ماین کرافت» حالت تمسخرآمیری دارد، به طوری که ممکن است گیمری از رو خشم یا کلافگی به رقیب خود بگوید برو ماین کرافت بازی کن، یعنی تو توانایی رقابت در این بازی‌ای که من مشغول بازی‌اش هستم را نداری!
خبری که 22 اسفند سال گذشته که روز جهانی مبارزه با سانسور نام‌گذاری شده بود، منتشر شد ممکن است میزان محبوبیت «ماین کرافت» در ایران را بالا ببرد. سازمان خبرگزاران بدون مرز در آن روز با صدور اعلامیه‌ای مدعی شد که با بکارگیری یکی از ویژگی‌های این بازی، راهی برای دور زدن سانسور اینترنتی را برای کاربران سراسر دنیا فراهم کرده است. این سازمان فعال در مبارزه با سانسور و دفاع از آزادی بیان در فضای مجازی، «کتابخانه بی‌سانسور» را در دنیای «ماین کرافت» افتتاح نموده که با ورود به آن کاربران به کتاب‌هایی دست می‌یابند که در کشور محل اقامتشان ممنوع اند. بدین وسیله این امکان برای هر بازیگری وجود دارد که کتابی مجازی را ایجاد و در آن متن دلخواه بنویسد و سپس بازیگران دیگر می‌توانند کتاب مجازی مورد نظر را باز و مطالعه کنند اما تنها بازیگرِ ایجادکنندۀ کتاب، اجازۀ تغییر آن را دارد. لازم به ذکر است ورود به این کتابخانه برای هر بازیگری که نقشه مربوطه را دانلود کرده، آزاد است.
به نظر برخی کاربران، این کتابخانه، کار انتشار و توزیع کتاب را برای نویسندگان و خبرنگارانی ممکن ساخته است که به دلیل محدودیت‌های موجود در کشور خود مجوز چاپ و انتشار آثار خود را نمی‌گیرند.
در این رابطه بیان این نکته را وظیفه خود می‌دانم که این ابزار مبارزه با سانسور هرچند که فرصت‌های بی‌نظیری را در اختیار کاربران گذاشته است، بی‌عیب و نقص نیست و با وجود مجازی بودنش در عین حال کابران را با خطرات واقعی مواجه می‌کند، از همه مهمتر اینکه یوزر کاربر مراجعه‌کننده به کتابخانه مجازی، در لیست مراجعه‌کنندگان حاضر می‌آید و به احتمال زیاد «مایکروسافت» فعالیت‌های کاربران در محیط «ماین کرافت» را ثبت می‌کند که این امر خطر لو رفتن داده‌های کاربر را افزایش می‌دهد. از طرف دیگر با توجه به پراکندگی میزبانی این بازی بعید است دولتی بتواند برای حذف این کتابخانه مجازی اقدامی موثر بکند، با این حال اما ممکن است سرخوردگی چنین دولتی به فیلتر کامل «ماین کرافت» در آن کشور منجر گردد.
ناگفته نماند که در حال حاضر تعداد کتاب‌های فارسی بسیار اندک است و بیشتر کتاب‌های موجود، مربوط به کشورهای مکزیک، مصر، عربستان سعودی، ویت‌نام و روسیه می‌باشد ولی به مرور زمان کاربران ایرانی و چینی آثار فارسی و چینی نیز به این کتابخانه اضافه خواهند کرد.
برای قضاوت بر تاثیر احتمالی این کار خلاقانه سازمان خبرنگاران بدون مرز خیلی زود است و فقط به این جمله بسنده می‌کنیم که با ایجاد این کتابخانه مجازی، این سازمان فعال در عرصه آزادی بیان و مبارزه با سانسور توانسته است مرگ آزادی بیان به دست حکومت‌های سختگیر را به زمانی نامعلوم موکول کند.